نکاتی که حتما قبل از چرت وسط روز باید بدانید
آیین بهرهوری که سبک زندگی امروز ما را دیکته میکند، میتواند چرت وسط روز را پاداش و استراحت جلوه دهد نه یک ضرورت.
سیاری از ما به خاطر وقتی که وسط روز صرف فعالیتی برای کاهش فشار میکنیم، عذاب وجدان میگیریم و یکی از آن فعالیتهایی که میتواند فشار روز را کم کند، خواب کوتاه است.
چرت وسط روز در اوج همهگیری کرونا که بسیاری دورکار شده بودند، بسیار بحثبرانگیز شد. در آن زمان فرصتی پیدا میکردیم که چند دقیقه وسط کار چشمهایمان را روی هم بگذاریم. این موقعیتی مجلل بود که بسیاریمان تا پیش از همهگیری به آن عادت نداشتیم.
درحالیکه بسیاری قسم یاد میکنند بعد از یک چرت کوتاه احساس بهتری دارند، برخی دیگر از این کار پرهیز میکنند و دلیلشان این است که این کار یکی از همان عادتهای بدی است که چرخه خواب را برهم میزند. مطالعهای در سال 2017 تلاش کرد با بررسی آنچه نویسندگان «تناقض خواب» مینامیدند، نقطهای پایانی بر این مجادلات بگذارد.
به گزارش این نویسندگان خواب کوتاه نیمروزی هم سویههای مثبت و هم سویههای منفی دارد که میتوانند روی وضعیت سلامتی افراد اثر بگذارند.
جادوی عصبشناختی خواب وسط روز
از دیرباز تحقیقات زیادی روی خواب و تلفیق آن با فعالیتهای روزمره وجود داشته است. بسیاری از این تحقیقات نهایتا به نتایجی رسیدند که از خواب نیمروز به خصوص در میان کسانی که از بیخوابی رنج میبرند یا استراحت کامل ندارند، حمایت میکند.
اگر وسط روز 30 تا 60دقیقه چرت بزنید، از فواید زیر برخوردار میشوید:
1.خواب کوتاه نقصهای شناختی که به واسطه محرومیت از خواب ایجاد شده را جبران میکند: هر چه میزان بیداری افزایش پیدا کند، میزان خوابآلودگی نیز افزایش پیدا میکند. در همین جهت شناخت و توانای ثبت حافظه نیز کاهش پیدا میکند. تحقیقات نشان دادهاند که خواب نیمروزی میتواند هر دو وضعیت را بازیابی کند و خیلی سریع بهروهروی و سطح انرژیتان را بالا ببرد.
2.خواب نیمروزی یادگیری را افزایش میدهد: فردی که دچار محرومیت از خواب است، در مقایسه با فردی که خواب شبانه کاملی داشته، سختتر میتواند رمزگشایی (یا یادگیری) انجام دهد. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که خواب حفظ اتصالات عصبی قویای که در طول روز شکل گرفتهاند را تسهیل و اتصالات ضعیف را قطع میکند و فضای بیشتری برای یادگیری در روز بعد ایجاد میکند. زمانی که کسی به قدر کافی استراحت نکرده است، مغز نمیتواند برای یادگیریهای تازه آماده شود.
3.خواب کوتاه پردازش احساسات را تقویت میکند: کودکانی که خواب کوتاه روزانه تجربه میکنند، در مقایسه با آنهایی که دچار محرومیت از خواب هستند، خیلی سادهتر میتوانند در برابر محرکها (مثل معما) مهارتهای تنظیم احساساتشان را نمایش دهند. مطالعه دیگری نشان داد افراد جوانی که چرت کوتاه روزانه نداشتند، در مقایسه با کسانی که در یک جلسه آزمایشی بین تشخیص چهرهها، چرت زده بودند، احساساتی منفی بیشتری را به چهرههایی که به آنها نشان داده میشد، نسبت میدادند.
این تحقیقات نشان میدهد که چرت کوتاه نیمروزی علاوه بر آنکه به عملکرد بهتر در انجام فعالیتهای روزمره منجر میشود، از خستگی مفرط و زوال شناختی وابسته به سن پیشگیری میکند.
چرت کوتاه میتواند نشانهای از مشکل نیز باشد
دو عامل هست که میتوانید به واسطه آنها تشخیص دهید چرت نیمروزیتان به واسطه مشکلی در سلامتی است یا خستگی:
1.تعداد دفعات چرت روزانه
2.سن
یک مطالعه بسیط ارتباط بین چرتهای مکرر روزانه را با بیماری فشار خون، بیماری عروق کوچک و دیابت مشخص کرده است. یک مطالعه روانشناختی نیز چرتهای مکرر روزمره را یکی از نشانگرهای افسردگی معرفی کرده است. اما مشخص نیست که در هر دو حالت چرت وسط روز باعث تخریب وضعیت فرد شده یا علائمی از یک وضعیت است.
اما خواب وسط روز نباید باعث شود احساس گناه یا عدم بهرهوری داشته باشید. خواب وسط روز میتواند شما را مجددا شارژ کند تا دوباره با هشیاری 100درصدی به محل کار بازگردید.
اما باید حواستان باشد که اغلب چند بار در روز احساس خوابآلودگی میکنید و این خوابها چه احساسی در شما ایجاد میکنند. به این ترتیب اگر خواب نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد، متوجه خواهید شد.