آسم شبانه و آپنه خواب؛ تفاوتها، علائم و روشهای درمان
آسم شبانه و آپنه خواب هر دو میتوانند منجر به اختلال در خواب شوند، اما این دو مشکل از نظر علل، نشانهها و روشهای درمانی تفاوتهای قابلتوجهی دارند. در ادامه، این دو وضعیت را بررسی کرده و راهکارهای مدیریت آنها را ارائه میدهیم.
آسم شبانه
به گزارش انتخاب و به نقل از Only My Health، آسم شبانه نوعی آسم است که علائم آن در هنگام خواب بروز میکند. در این شرایط، مسیرهای تنفسی فرد به دلیل التهاب و انقباض عضلات برونشها تنگ شده و موجب مشکلات تنفسی میشود. این وضعیت معمولاً در افرادی که سابقه آسم دارند یا در معرض آلرژنها و محرکهای محیطی قرار میگیرند، مشاهده میشود.
علل آسم شبانه:
- تغییرات دمایی: کاهش دمای هوا در شب میتواند مسیرهای تنفسی را تحریک کرده و علائم آسم را تشدید کند.
- افزایش تولید مخاط: در طول شب، تولید مخاط در مسیرهای تنفسی افزایش یافته و موجب انسداد نسبی راههای هوایی میشود.
- وضعیت خواب: خوابیدن در حالت افقی میتواند باعث تجمع مایعات در ریهها شده و تنفس را دشوار کند.
علائم آسم شبانه:
- تنگی نفس و مشکل در تنفس
- خسخس سینه
- سرفههای خشک و مداوم، بهویژه در طول شب
- احساس خستگی در صبح به دلیل خواب نامناسب
روشهای درمان و مدیریت آسم شبانه:
- داروهای استنشاقی: استفاده از استروئیدهای استنشاقی و برونکودیلاتورها برای کاهش التهاب و بهبود تنفس
- مدیریت محرکها: اجتناب از گرد و غبار، دود سیگار و سایر عوامل حساسیتزا
- اصلاح وضعیت خواب: تنظیم دمای محیط خواب و استفاده از دستگاههای تهویه هوا برای بهبود کیفیت تنفس
آپنه خواب
آپنه خواب نوعی اختلال خواب است که در آن تنفس فرد برای چند ثانیه یا حتی چند دقیقه به طور مکرر متوقف میشود. این وضعیت اغلب با خرخر شدید همراه است و موجب اختلال در خواب عمیق و احساس خستگی در طول روز میشود.
علل آپنه خواب:
- چاقی: تجمع چربی در اطراف گردن میتواند مجاری تنفسی را مسدود کند.
- ساختار فیزیکی: لوزههای بزرگ یا زبان بزرگتر از حد معمول میتوانند مسیرهای تنفسی را مسدود کنند.
- افزایش سن: ضعف عضلات گلو با افزایش سن احتمال آپنه خواب را بیشتر میکند.
- بیماریهای زمینهای: مشکلاتی مانند فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و دیابت میتوانند آپنه خواب را تشدید کنند.
علائم آپنه خواب:
- خرخر بلند و مداوم در خواب
- وقفههای تنفسی که اغلب توسط هماتاقی یا شریک زندگی مشاهده میشود
- بیدار شدنهای مکرر از خواب
- خوابآلودگی و خستگی در طول روز
- سردردهای صبحگاهی
روشهای درمان و مدیریت آپنه خواب:
- اصلاح سبک زندگی: کاهش وزن، عدم مصرف الکل و سیگار و تغییر وضعیت خواب (مثلاً خوابیدن به پهلو)
- استفاده از دستگاه CPAP: این دستگاه با ارسال هوای فشرده به مجاری تنفسی، از بسته شدن آنها جلوگیری میکند.
- جراحی: در مواردی که آپنه خواب ناشی از مشکلات ساختاری باشد، جراحی برای کاهش چربیهای اضافی یا برداشتن لوزهها ممکن است توصیه شود.
تفاوتهای آسم شبانه و آپنه خواب
شباهتها:
- هر دو بیماری موجب مشکلات تنفسی در شب میشوند.
- هر دو میتوانند خواب را مختل کرده و باعث خستگی در صبح شوند.
تفاوتها:
ویژگی | آسم شبانه | آپنه خواب |
---|---|---|
علائم اصلی | خسخس سینه، سرفههای خشک و تنگی نفس | خرخر شدید و وقفههای تنفسی |
افراد در معرض خطر | افراد مبتلا به آسم و آلرژی | افراد دارای اضافهوزن و مشکلات ساختاری مجاری تنفسی |
زمان بروز علائم | اغلب ناگهانی و در پاسخ به محرکها | تدریجی و بهصورت مداوم در طول شب |
روشهای درمانی | داروهای استنشاقی و کنترل آلرژنها | استفاده از CPAP و اصلاح سبک زندگی |
مدیریت همزمان آسم شبانه و آپنه خواب
اگر فردی به هر دو مشکل آسم شبانه و آپنه خواب دچار باشد، درمان باید بهگونهای انجام شود که هر دو بیماری کنترل شوند.
راهکارهای پیشنهادی:
- استفاده همزمان از داروهای استنشاقی و دستگاه CPAP برای بهبود تنفس شبانه
- مدیریت وزن و سبک زندگی سالم برای کاهش علائم هر دو بیماری
- مشاوره با پزشک متخصص خواب و آلرژی برای دریافت برنامه درمانی مناسب
در نهایت، تشخیص بهموقع و درمان مؤثر این دو بیماری میتواند بهبود کیفیت خواب و افزایش انرژی روزانه را برای فرد به همراه داشته باشد.