تلاش برای تسلط بر بدبوترین میوه جهان!
“وِی فویو” کشاورز چینی به وضوح لحظه‌ای که چهار سال پیش برای نخستین بار کلیپی ویدئویی را تماشا کرد که نشان می‌داد دوریان میوه‌ای تند با بویی یادآور جوراب‌های عرق کرده ورزشکاران در باشگاه را می‌توان در جزیره گرمسیری هاینان محل زندگی اش پرورش داد را به یاد می‌آورد.
او پس از تماشای کلیپ فریاد زد: “این یعنی من نیز می‌توانم آن میوه را پرورش دهم”. او بلافاصله گیاهان فوفل کاشته خود را قطع کرد و به جای آن ۴۰۰ درخت دوریان را کاشت.
برخلاف آن که این میوه بومی جنوب شرقی آسیا گوشت زردی دارد و از آن تحت عنوان “کاستارد با بوی استفراغ” یاد کرده اند هیجان زیادی در میان ۱.۴ میلیارد نفر هموطن وی فویو برای کاشت آن میوه ایجاد شده است.
این میوه به قدری در چین محبوب شده که سال گذشته ۴.۲ میلیارد دلار دوریان مصرف شد که تقریبا چهار برابر ارزش آن در سال ۲۰۱۸ میلادی بوده است.
اکنون “وِی” بخشی از تلاش چین برای متکی شدن به خود در تولید دوریان است. همزمان با تلاش پکن برای تسلط بر فناوری‌های حیاتی مانند نیمه هادی‌ها و محاسبات کوانتومی “وِی” و سایر چینی‌ها در حال رقابت برای کشف اسرار کشت دوریان هستند. این یک تلاش چالش برانگیز است. در حالی که میوه دوریان از بیرون سخت و محکم است درخت آن به شدت نسبت به سرما و خشکی حساس است. تنها جنوبی‌ترین بخش‌های چین مانند جزیره هاینان که دارای آب و هوای گرمسیری می‌باشند برای رشد دوریان مناسب هستند. با این وجود، حتی در آن صورت نیز موفقیت چندان قطعی نخواهد بود.
تنها ترکیبی از صبر و تکنیک می‌تواند دوریان را از پوسته سیخ دار خود خارج کند. در اینجاست که “جرالد میو” وارد عمل می‌شود. او یک کارآفرین ۶۲ ساله کود شیمیایی در مالزی و نویسنده رساله‌ای ۲۰۰ صفحه‌ای درباره دوریان است. میو می‌گوید در طول دهه‌های متمادی از طریق آزمون و خطای پرزحمت توانسته ترکیب مناسبی از کود‌ها را برای مقابله با کرم ها، مورچه ها، مزه‌های تلخ و رشد آهسته که مشکلات پیش روی کشت کنندگان دوریان بوده رمزگشایی نماید.
وِی و سایر کشاورزان در هاینان اوایل سال جاری با او تماس گرفتند. آنان از جرالد دعوت کردند تا به عنوان فردی مجرب در زمینه پرورش دوریان از هاینان بازدید به عمل آورند. آنان امیدوار بودند که جرالد اسرار کشت و پرورش دوریان را با آنان در میان بگذارد. جرالد میو می‌گوید چین فاقد استعداد پرورش دوریان بومی است. او بیش از ده روز در باغ‌های دوریان در هاینان پرسه زد، قیچی هرس را در دست گرفت و توصیه‌هایی را در مورد حملات مورچه ها، گردش هوا و تخریب خاک به کشاورزان ارائه داد.
محققان و کشاورزان محلی با طرح پرسش از او تک تک کلمات بیان شده توسط میو را بر روی گوشی‌های تلفن همراه هوشمندشان ضبط می‌کردند. نظرات میو گاهی اوقات با توصیه‌های نهاد‌هایی مانند موسسه تحقیقات میوه‌های گرمسیری آکادمی علوم کشاورزی هاینان در تضاد بود. دانشمندان در آنجا بر روی پرورش دانه دوریان جدید کار کرده اند که نه تنها در برابر سرما مقاوم‌تر هستند بلکه نسخه‌های کوتوله‌ای از درختان دوریان را نیز تولید می‌کنند که در غیر این صورت می‌توانند تا ۵۰ متر بلند شوند ویژگی‌ای که در هاینان مستعد طوفان یک مشکل قلمداد می‌شود. برای مقابله با آن مشکل نیز کشاورزان دوریان در هاینان به نصب داربست‌های آهنی در اطراف درختان خود پرداخته اند.
میو، اما معتقد است که میوه هیچ درخت کوتوله‌ای نمی‌تواند به خوشمزگی میوه یک درخت دوریان با اندازه معمولی باشد. او اشاره می‌کند که آهن اکسید می‌شود و به روی اجازه می‌دهد به خاک نفوذ کند و دوریان را آلوده کند.
وِی پیش‌تر به برخی از توصیه‌های میو عمل کرده بود برای مثال، در مورد جایگزین کردن داربست آهنی خود با جایگزین‌های غیر زنگ زده. با این وجود، سایر کشاورزان که در حال پرورش دوریان در هاینان هستند به اندازه او پذیرای توصیه‌های میو نبوده اند. او می‌گوید که برخی از کشاورزان محلی توصیه هایش را رد کرده اند.
میو در بازگشت به مالزی از سوی افکار عمومی به خیانت به کشورش به دلیل به اشتراک گذاشتن اسرار کشت دوریان با رقبای احتمالی چینی متهم شده و منتقدان به شدت از او انتقاد کرده اند. با این وجود، برخی چنین نگرانی‌هایی را رد کرده و می‌گویند در مورد کشت دوریان در مالزی جای نگرانی وجود ندارد.
طبق گزارش رسانه‌های دولتی اولین تلاش کشاورزان چینی برای کشت دوریان زمانی با شکست مواجه شد که اولین درخت کاشته شده در سال ۱۹۵۸ میلادی تنها یک میوه دوریان تولید کرد. از آنجایی که اخیرا اشتهای مصرف کنندگان برای دوریان دوباره افزایش یافته است کشاورزان چینی پیشنهادات خود را برای دستیابی به آن چه رسانه‌های چینی “آزادی دوریان” نامیده اند مجددا افزایش داده اند یعنی توانایی پرورش دوریان خود با قیمتی مقرون به صرفه. در سال جاری میلادی زمانی که کشاورزان چینی موفق شدند اولین دسته از دوریان‌های خانگی را که از نظر تجاری قابل دوام هستند تولید کنند این پیشرفت حاصل شد.
با این وجود، پیش بینی می‌شود که چین در سال جاری تنها ۵۰ تن دوریان خود را برداشت کند که بسیار کمتر از هدف ۲۴۵۰ تنی است که در ابتدا توسط رسانه‌های دولتی تبلیغ می‌شد و تنها ۰.۰۰۵ درصد از مصرف دوریان چین در سال گذشته خواهد بود. “دنیس لو” صادرکننده مالزیایی دوریان می‌گوید: “زمانی که مردم دوریان را دوست دارند به آن معتاد می‌شوند. شعار ما این است میوه‌ای شگفت انگیز به سوی آزادی شگفت انگیز”.
او می‌گوید حتی اگر کل هاینان صرفا با درختان دوریان پوشیده می‌شد باز هم برای برآورده ساختن تقاضای چین برای آن میوه کافی نبود. لو هم چنین معتقد است که پکن هرگز در‌های خود را به روی تولیدکنندگان دوریان در کشور‌های جنوب شرقی آسیا نخواهد بست، زیرا از ارزش دیپلماتیک استفاده از بازار داخلی چین برای تقویت روابط با همسایگان جنوبی خود آگاه است.
او می‌گوید:”چین دیپلماسی پاندا را دارد و اکنون دیپلماسی دوریان را نیز دارد”. در سالیان اخیر دوریان به به ستون اصلی جلسات دیپلماتیک بین چین و همسایگان آسیای جنوب شرقی تبدیل شده است. در ژوئیه ۲۰۲۲ میلادی “وانگ یی” وزیر امور خارجه چین از چیز کیک دوریان که میزبانان مالزیایی اش برایش سرو کرده بودند به وجد آمد و اعلام کرد که چین قصد دارد میوه‌های استوایی بیشتری از مالزی وارد کند.
