قدسیه حسنی، پژوهشگر تفسیر قرآن، در گفتگو با خبرگزاری حوزه به بررسی جایگاه زن در قرآن پرداخت و اظهار داشت:
در آیه اول سوره نساء، خداوند به برابری ارزشی زن و مرد اشاره کرده و می‌فرماید: “ای مردم! از [مخالفت با فرمان‌های] پروردگارتان بپرهیزید، آنکه شما را از یک نفس آفرید و جفتش را نیز از آن پدید آورد.” این آیه نشان‌دهنده‌ی نگاه متفاوت قرآن به جایگاه زن نسبت به اهل کتاب است. در کتب مقدس تحریف شده، مانند تورات و انجیل، ذکر شده که حوا از زوائد خلقت آدم پدید آمده است و به همین دلیل جایگاه زن را پایین‌تر از مرد دانسته‌اند.
حسنی افزود: طبق دیدگاه اهل کتاب، زن تنها برای تکمیل مرد و بقای نسل خلق شده است و از لحاظ ارزشی در مرتبه‌ای پایین‌تر از مرد قرار دارد. این دیدگاه حتی در داستان گناه نخستین نیز بازتاب می‌یابد، جایی که گفته می‌شود شیطان ابتدا به سراغ حوا رفت و او را فریب داد و سپس باعث فریب آدم و اخراج آن‌ها از بهشت شد.
وی تصریح کرد که در قرآن هیچ‌گاه گفته نشده است که ابتدا کدام یک از آدم یا حوا فریب خوردند؛ بلکه آیه‌ای که در قرآن آمده به وضوح بیان می‌کند که شیطان هر دو را فریب داد. در آیه ۱۶ سوره اعراف آمده است: “فَأَزَلَّهُمَا الشَّیْطَانُ”، یعنی شیطان هر دو نفر را فریب داد.
واژه‌گویی قرآن در موضوع گناه نخستین
حسنی تأکید کرد که قرآن در داستان گناه نخستین به‌طور مشخص نمی‌گوید که تنها حوا فریب خورد، بلکه به‌طور جمعی از فریب خوردن هر دو نفر سخن می‌گوید. همچنین در قرآن، علت فریب خوردن آدم و حوا را به سوگند شیطان نسبت داده است که در آیه ۲۱ سوره اعراف آمده: “وَقَاسَمَهُمَا إِنِّی لَکُمَا لَمِنَ النَّاصِحِینَ”، یعنی شیطان قسم خورد که برای آن‌ها خیرخواه است.
حسنی با اشاره به این نکته که در قرآن هیچ‌گاه مردان برتر از زنان قرار نگرفته‌اند، افزود: آیه‌ای که در سوره نحل آمده است، “مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنثَیٰ”، نشان می‌دهد که رسیدن به حیات طیبه برای هر دو جنس ممکن است، به شرط آنکه مؤمن باشند.
نگاه قرآن به حقوق زنان
این پژوهشگر در پایان گفت: قرآن جایگاهی به زنان می‌دهد که در هیچ کجای جهان پیش از آن وجود نداشته است. قرآن نه تنها نگاه اشتباهی که به زنان در جوامع مختلف وجود داشت را اصلاح کرد، بلکه حقوق زنان را برابر با مردان قرار داد و نشان داد که زن به عنوان یک انسان از حقوقی همانند مرد برخوردار است.
