فتوای مقام معظم رهبری و نظر مراجع تقلید درباره استخاره برای ازدواج
استخاره در واقع به معنای طلب خیر از خداوند است. در قرآن و روایات اسلامی، استخاره به‌عنوان یکی از راه‌های دعا و ارتباط با خدا ذکر شده است. امام صادق(علیه‌السلام) فرموده‌اند: "از بدبختی بنده من آن است که کاری را بدون استخاره از من انجام دهد". این نوع استخاره برای رفع تردید در تمام امور زندگی است، نه فقط برای تصمیم‌گیری‌های خاص. از جمله این اعمال می‌توان به استخاره با قرآن یا تسبیح اشاره کرد که در موارد تردید و شک برای کسب راهنمایی از خداوند استفاده می‌شود.
فتوای مقام معظم رهبری درباره استخاره
مقام معظم رهبری در پاسخ به سوالاتی درباره استخاره، به شرح زیر نظر داده‌اند:
- آیا عمل به استخاره واجب است؟ جواب: عمل به استخاره واجب نیست. البته بهتر است فرد از تصمیمی که برخلاف استخاره گرفته، خودداری کند.
- آیا می‌توان در همه امور استخاره کرد؟ جواب: استخاره بیشتر برای رفع تردید و حیرت در امور مباح است. در کارهایی که در آن‌ها تردیدی وجود ندارد یا تصمیم‌گیری راحت است، استخاره لازم نیست.
- آیا برای مسائل حساس مانند طلاق یا ازدواج استخاره صحیح است؟ جواب: در چنین مواردی، ابتدا باید تأمل و مشورت انجام شود. اگر بعد از مشورت و تفکر همچنان تردید وجود داشت، می‌توان استخاره کرد. عمل به استخاره برای تصمیم‌گیری در ازدواج هم شرعاً واجب نیست، اما بهتر است مخالف آن عمل نشود.
- چند بار می‌توان استخاره کرد؟ جواب: اگر بعد از استخاره اول، تحیّر برطرف شد، تکرار استخاره ضروری نیست. تنها در صورتی که شرایط تغییر کند، تکرار استخاره ممکن است مفید باشد.
نظر مراجع تقلید درباره استخاره برای ازدواج
مراجع تقلید نیز در خصوص استخاره برای ازدواج نظر مشابهی دارند. برخی از نکات مهم در پاسخ‌های آن‌ها به شرح زیر است:
- آیت‌الله خامنه‌ای (دامت‌برکاته): باید در ابتدا در امور مختلف تفکر و تأمل صورت گیرد. اگر بعد از فکر کردن و مشورت، همچنان تردید وجود داشت، استخاره انجام شود. عمل به استخاره واجب نیست، اما بهتر است مخالفت نشود.
- آیت‌الله سیستانی (دامت‌برکاته): استخاره برای مسائل مختلف اشکالی ندارد، ولی عمل به آن واجب نیست.
- آیت‌الله مکارم شیرازی (دامت‌برکاته): استخاره نوعی مشورت با خداست. اگر فرد نتواند تصمیم بگیرد و پس از مشورت با اهل فن هنوز تردید داشته باشد، می‌تواند استخاره کند. عمل به استخاره واجب نیست، اما بهتر است مخالفت نشود.
- آیت‌الله علوی گرگانی (دامت‌برکاته): در مسائل مانند ازدواج، استخاره در صورتی صحیح است که فرد پس از مشورت و تحقیق همچنان دچار تردید باشد. در این صورت، استخاره مانعی ندارد و بهتر است طبق آن عمل شود.
- آیت‌الله شاهرودی (دامت‌برکاته): استخاره برای ازدواج مجاز است و مخالفت با آن ممکن است منجر به پشیمانی شود.
استخاره برای ازدواج: وقتی تصمیم‌گیری سخت است
ازدواج یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین تصمیمات زندگی است و برای بسیاری از افراد، انتخاب صحیح شریک زندگی ممکن است با تردید همراه باشد. به همین دلیل استخاره به‌عنوان یک راهکار مذهبی برای رفع تردید و یافتن خیر در انتخاب‌ها پیشنهاد شده است. با این حال، مراجع تقلید تأکید دارند که پیش از انجام استخاره باید تحقیق و مشورت با افراد آگاه صورت گیرد و استخاره زمانی مفید است که فرد به هیچ نتیجه‌ای از راه‌های دیگر نرسیده باشد.
سخنان مقام معظم رهبری درباره ازدواج
مقام معظم رهبری در سخنان خود نیز بر اهمیت تسهیل ازدواج تأکید کرده‌اند. ایشان خواستار آن شدند که پدر و مادرها سخت‌گیری‌های غیرضروری را در مسیر ازدواج فرزندان‌شان کاهش دهند و ازدواج را آسان‌تر کنند. ایشان همچنین به ضرورت توجه به مسئله افزایش جمعیت اشاره کرده و ازدواج جوانان را به‌عنوان یکی از راه‌های تقویت جامعه اسلامی برشمردند.
نتیجه‌گیری
استخاره در صورت تردید در تصمیم‌گیری‌های مهم مانند ازدواج یکی از راه‌های دریافت راهنمایی از خداوند است. با این حال، مراجع تقلید به‌طور کلی توصیه می‌کنند که قبل از انجام استخاره، فرد باید به دقت تأمل کرده و با مشاوران خبره مشورت کند. تصمیم به عمل به استخاره باید پس از طی مراحل تفکر و مشاوره اتخاذ شود، چرا که در نهایت خود فرد مسئول تصمیم‌هایش خواهد بود.
