طرح کالابرگ، تورم مواد غذایی را کاهش داد!

چند ماهی است که از اجرای طرح کالابرگ می‌گذرد و به گفته کارشناسان، این اقدام باعث شده قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد افزایش یابد. زمانی که قرار بود طرح کالابرگ اجرا شود اغلب مردم به‌دلیل سابقه تلخی که از سبد کالا در دولت گذشته داشتند معتقد بودند که با این کار نه‌فقط معیشت مردم بهبود پیدا نمی‌کند، بلکه شأن آنها نیز زیر سؤال می‌رود.

از آنجا که نحوه اجرای سبد کالا یا همان کالابرگ با موارد قبلی بسیار متفاوت بود دولت اعلام کرد این طرح را ابتدا به‌صورت آزمایشی اجرا می‌کند و اگر مردم استقبال کردند آن را ادامه خواهد داد. نکته قابل تامل اینجا بود که در مرحله اول استقبال زیادی صورت‌گرفت و در مراحل بعدی نیز به میزان آن افزوده شد. حالا براساس آمار و ارقام اعلام‌شده، تورم مواد غذایی و همچنین تورم دهک‌های پایین درآمدی کاهش چشمگیری داشته که در ادامه گزارش به آن پرداخته‌ایم.

براساس آمار و ارقام مرکز آمار ایران، متوسط افزایش قیمت مواد غذایی در اردیبهشت امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۲.۷درصد بود که در ۴۸ماه گذشته رقمی بی‌سابقه است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم با این‌که دلار ۴۲۰۰تومانی با اصرار دولت همچنان پرداخت می‌شد تورم مواد غذایی حدود۶۰درصد بود. در خرداد سال گذشته تورم نقطه‌به‌نقطه مواد غذایی وارد کانال ۴۰درصدشد و پس از آن به زیر ۳۰ درصد رسید. اخیرا هم مرکز آمار ایران اعلام کرده، تورم نقطه‌به‌نقطه مواد غذایی به ۲۲.۷درصد رسیده که کارشناسان دراین‌باره معتقدند طرح کالابرگ و همچنین افزایش قدرت خرید خانوارها در دهک‌های پایین درآمدی تاثیر زیادی در کاهش تورم مواد غذایی داشته است.

استقبال گسترده از کالابرگ

سیدصولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره طرح کالابرگ با بیان این‌که موانع و مشکلات طرح کالابرگ الکترونیکی رفع شده و مردم استقبال مناسبی از این طرح داشتند تصریح کرد: استقبال خوبی از کالابرگ الکترونیکی به‌خصوص از سوی دهک‌های پایین صورت گرفته که بالای ۹۰ درصد است. آمارها نشان می‌دهد اجرای طرح کالابرگ نه‌فقط باعث افزایش قدرت خرید خانوارهای کم‌درآمد شده، بلکه ضریب جینی (توزیع عادلانه درآمد) نیز بهبود یافته است. ضریب جینی عددی بین صفر و یک است که اگر به صفر نزدیک‌تر باشد یعنی توزیع درآمد عادلانه‌تر صورت گرفته و اگر به یک نزدیک‌تر باشد توزیع درآمد در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. هزینه ماهانه طرح کالابرگ برای دولت حدود ۱۰هزار میلیارد تومان بود. کارشناسان معتقدند اگر این رقم به‌صورت نقدی وارد جامعه می‌شد ممکن بود با هدف‌گذاری اصل طرح فاصله بگیرد، از این رو به‌صورت کالایی در اختیار هفت دهک جامعه قرار گرفت.

حمایت از کودکان و مادران

علاوه بر طرح کالابرگ که در آن امکان خرید ۱۱ قلم کالای اساسی وجود دارد طرح های حمایتی دیگری مانند یسنا نیز اجرا شد. افرادی که از طرح کالابرگ استفاده می‌کنند از یارانه تشویقی ۲۲۰هزار تومانی بهره‌مند خواهند شد. در کنار طرح کالابرگ اقدامات دیگری از سوی دولت سیزدهم برای تامین امنیت غذایی جامعه اجرا شد و آن هم رفع سوء‌تغذیه کودکان بود. کودکان زیر سن رشد و مادران باردار و شیرده هدف اصلی در طرح یسنا بودند.

جزئیات کالابرگ چه بود ؟

طرح کالابرگ یک سبد ۱۱قلمی برای تأمین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامین‌های لازم برای هر فرد (منطبق با نظر انستیتو تغذیه ایران) با قیمت‌های مبنای سال ۱۴۰۱انتخاب شده است و مابه‌التفاوت قیمت سبد مبنای سال ۱۴۰۱ با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جدید دولت تأمین می‌شود، به این صورت که قیمت روز سبد مشتمل بر ۱۱قلم ۷۴۳.۷۵۰تومان بوده که خانوار دهک‌های اول تا هفتم در صورت خرید بسته باید قیمت سال۱۴۰۱را به مبلغ ۳۰۰.۵۲۳ تومان از جیب خود پرداخت کنند و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۴۵۰.۲۲۰تومان از محل اعتبار جدید دولت تأمین می‌شود.اعتبار جدید (۲۲۰هزار تومانی) علاوه بر یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰هزار تومانی فعلی بوده و خانوار مشمول طرح به‌صورت مجزا یارانه نقدی خود را به‌صورت ماهانه دریافت خواهد کرد. مبلغ حمایتی دولت به‌صورت اعتبار در حساب سرپرست خانوار تخصیص یافته و در زمان خرید و متناسب با میزان خرید مصرف می‌شود.خانوار می‌تواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف‌شده خرید کنند و امکان جابه‌جایی اعتبار بین گروه‌های کالایی مقدور نیست. خانوارهای مشمول طرح می‌توانند اقلام سبد غذایی را طی یک‌ماه و متناسب با نیاز خود خرید کنند و اجباری در خرید تمام اقلام به صورت یکجا وجود ندارد.