نقطه عطف پیری مغز؛ آغاز زوال از ۴۴ سالگی؟
محققان دانشگاه استونی بروک ایالات متحده در پژوهشی گسترده، سن دقیق آغاز افت عملکرد مغز را شناسایی کردند. نتایج این تحقیق نشان میدهد که روند زوال سلولهای مغزی، بهطور میانگین، از سن ۴۴ سالگی آغاز شده و در ۶۷ سالگی به بیشترین سرعت خود میرسد. سپس، با رسیدن به ۹۰ سالگی، این روند به یک ثبات نسبی میرسد.

نقش مقاومت انسولینی در پیری مغز
یکی از یافتههای کلیدی این پژوهش، تأثیر مقاومت انسولینی نورونها در زوال شناختی است. با افزایش سن، سلولهای مغزی حساسیت کمتری نسبت به انسولین نشان میدهند که باعث کاهش جذب گلوکز و اختلال در عملکرد آنها میشود. این فرایند در نهایت منجر به تخریب شبکههای عصبی و افزایش خطر بیماریهای نورودژنراتیو مانند آلزایمر میشود.
نقطه بحرانی در میانسالی؛ فرصتی برای مداخله درمانی
دکتر لیلیان موجیکا پارودی، عصبشناس و یکی از پژوهشگران این مطالعه، توضیح میدهد:
«ما بازهی زمانی بحرانی در میانسالی را شناسایی کردهایم که در آن، مغز با کاهش دسترسی به انرژی مواجه میشود اما هنوز دچار آسیبهای جبرانناپذیر نشده است. این مرحله را میتوان آستانهی آسیبپذیری دانست، جایی که مداخلات درمانی میتوانند مؤثر واقع شوند.»
راهکاری جدید برای کند کردن روند پیری مغز
در ادامهی این تحقیق، دانشمندان تأثیر مکملهای کتون را بر بهبود عملکرد نورونها بررسی کردند. گروهی متشکل از ۱۰۱ نفر تحت آزمایش قرار گرفتند و پس از مصرف این مکملها، روند تخریب مغزی در آنها تثبیت شد. بیشترین تأثیر مثبت در افراد ۴۰ تا ۵۹ سال مشاهده شد.
بوتوند آنتال، یکی از عصبشناسان این پژوهش، میگوید:
«به جای انتظار برای بروز علائم شناختی که ممکن است نشانهی آسیب جدی باشند، میتوانیم از نشانگرهای نورومتابولیک برای شناسایی افراد در معرض خطر استفاده کرده و در این بازهی زمانی حیاتی، مداخله کنیم.»
نتیجهگیری
این یافتهها دیدگاه ما را نسبت به پیری مغز تغییر میدهند. به جای تمرکز بر درمانهای پس از وقوع آسیب، میتوان با شناسایی زودهنگام نشانههای متابولیکی، از کاهش عملکرد شناختی جلوگیری کرد. مداخلات تغذیهای و استفاده از منابع جایگزین انرژی مانند کتونها، ممکن است راهی امیدبخش برای حفظ سلامت مغز در سنین بالا باشد.