رینگ پیستون اول و دوم در موتور خودرو را بشناسید
موتورهای احتراقی و بنزینی از قطعات مهمی مثل شاتون، پیستون، سوپاپ و میل لنگ تشکیل شدهاند و در اثر انفجار سوخت و هوای فشرده کار میکنند. پیستونها باید نیروی انفجار را روی سطح فوقانی خود دریافت کنند تا به کمک آن شاتون و میل لنگ را به گردش دربیاورند. نکته مهم اینجاست که پیستون به خودی خود نمیتواند وظیفه آببندی فضای بین دیواره سیلندر و پیستون را انجام دهد؛ زیرا در این شرایط بخش زیادی از انرژی از اطراف آن به هدر میرود.
برای رفع این مشکل از حلقههای فلزی به نام رینگ کمپرس استفاده میشود. باید اشاره کنیم که معمولاً پیستونها دارای دو نوع رینگ کمپرس هستند. در این مطلب به تفاوت رینگ کمپرس اول و دوم و وظایف هر یک به طور دقیق اشاره میکنیم.
رینگ پیستون چیست و چه وظیفهای انجام میدهد؟
بهتر است قبل از آنکه به بررسی فرق رینگ کمپرس اول و دوم بپردازیم، کمی در مورد وظیفه رینگ پیستون توضیح دهیم. رینگ پیستون حلقههای فلزی هستند که درون شیارهای بدنه پیستون قرار میگیرند. این رینگها وظیفه دارند اجازه ندهند نیروی حاصل از انفجار مخلوط سوخت و هوای متراکم، از درز بین پیستون و سیلندر به هدر برود. درنتیجه نیروی انفجار به طور تمام و کمال روی سطح بالایی پیستون فشار میآورد و بدین ترتیب میل لنگ نیز با بیشترین قدرت به گردش درآید؛ درنتیجه ماشین با راندمان بالا و قدرت کافی به حرکت درمیآید.
علاوه بر رینگ کمپرس یک نوع رینگ دیگر به نام رینگ روغنی نیز روی پایینترین شیار پیستون نصب میشود این رینگ وظیفه دارد که روغن را به سطح دیواره سیلندر برساند تا پیستون و رینگهای کمپرس راحتتر درون فضای سیلندر حرکت کنند. از طرف دیگر روغن اضافی روی دیواره سیلندر را نیز پاک میکند و آن را به محفظه کارتل روغن برمیگرداند.
رینگ کمپرس چه کاری انجام میدهد؟
رینگ کمپرس یا همان رینگ تراکم وظیفه دارد تا جلوی هدر رفت نیروی حاصل از انفجار مخلوط سوخت و هوا از درز بین پیستون و دیواره سیلندر را بگیرد. این رینگ در شیارهای اول و دوم پیستون قرار میگیرد و اجازه نمیدهد که کمپرس موتور از اطراف پیستون به سمت محفظه لنگ موتور برود. اگر رینگ کمپرس وجود نداشته باشد، مقدار زیادی از انرژی حاصل از سوختن بنزین درون موتور به هدر میرود و قدرت پیشرانه بسیار کم میشود.
از آنجا که نمیتوان پیستون را طوری ساخت که خودش وظیفه درزبندی با سیلندر را انجام بدهد، مهندسان از این رینگهای فلزی استفاده کردند تا راندمان موتور افزایش پیدا کند و انرژی سوخت به این راحتی هدر نرود.
فرق رینگ کمپرس اول و دوم چیست؟
همانطور که اطلاع دارید معمولا دو نوع رینگ کمپرس روی پیستون وجود دارد. رینگ کمپرس بالا اصلیترین رینگ تراکم است و جلوی هدر رفت کمپرس موتور از درز بین پیستون دیواره سیلندر به خوبی میگیرد. این رینگ معمولاً با آلیاژهای آهنی – کرومی ساخته میشود و مقاومت بالایی در برابر حرارت و سایش از خود نشان میدهد. علاوه بر آببندی کمپرس موتور، رینگ تراکم اول باعث انتقال حرارت پیستون به دیواره سیلندر نیز میشود. با این کار پیستون کمی خنک شده و عمر آن افزایش پیدا میکند. معمولاً رینگ کمپرس اول براقتر است و رنگ روشنتری نسبت به رینگ کمپرس دوم دارد.
رینگ کمپرس دوم به منظور آببندی حداکثری فضای خالی بین دیواره سیلندر و بدنه پیستون ساخته شده است. این رینگ درجه اهمیت کمتری نسبت به رینگ بالایی دارد اما با این حال جزو ساختار اصلی موتور به حساب میآید و وظیفه مهمی را به دوش میکشد. علاوه بر تضمین آببندی کمپرس سیلندر، این رینگ وظیفه انتقال حرارت پیستون به دیواره سیلندر را هم انجام میدهد و باعث خنکتر شدن پیستون میشود. ضمناً رینگ کمپرس دوم باقیماندههای روغن اضافه روی دیواره سیلندر را پاک میکند تا موتور به روغنسوزی نیفتد.
با توجه به توضیحاتی که ارائه شد، تفاوت رینگ کمپرس اول و دوم در موارد زیر خلاصه میشود:
• رینگ کمپرس اول از جنس آلیاژهای کرومی و مقاوم به سایش و حرارت ساخته میشود و رنگ روشنتری دارد. اما رینگ کمپرس دوم عموما از جنس آلیاژهای چدن با مقاومت کمتر نسبت به حرارت و به رنگ تیرهتر ساخته میشود.
• رینگ کمپرس دوم علاوه بر انجام وظایف رینگ تراکم اصلی یعنی درزبندی کمپرس موتور و انتقال حرارت پیستون، وظیفه دارد تا جلوی تجمع روغن روی دیواره سیلندر را بگیرد و روغن اضافی را از روی آن پاک کند تا موتور به روغنسوزی نیفتد. این رینگ معمولاً از لحاظ ظاهری دارای یک شکاف شبیه پله به دور خود است اما رینگ کمپرس اول از چنین طرحی برخوردار نیست.
چه کار کنیم رینگهای کمپرس آسیب نبینند؟
برای جلوگیری از خراب شدن رینگ کمپرس باید حتماً مراقب آب و روغن موتور باشید. آب رادیاتور که مخلوطی از آب مقطر و ضد یخ است، باید همیشه به میزان کافی درون موتور وجود داشته باشد. این مایع وظیفه دارد حرارت اضافی را از موتور دور کند و اگر انتقال حرارت موتور به خوبی انجام نشود، رینگها و سایر قطعات اصلی موتور خیلی زود آسیب میبینند و نمیتوانند وظیفه خود را به درستی انجام بدهند. از طرف دیگر روغن نیز باید همیشه به اندازه کافی و با کیفیت مناسب در موتور موجود باشد. برای این منظور باید نهایتا هر ۵۰۰۰ کیلومتر روغن موتور عوض شود تا قطعات اصلی مانند رینگ و یاتاقانها طول عمر بسیار بیشتری پیدا کنند.
همچنین از فشار آوردن روی موتور خودرو خودداری کنید چراکه این فشارها باعث میشود تا حرارت و استهلاک قطعات حساسی همچون رینگ و یاتاقان بسیار بالا برود و این قطعات خیلی زود در اثر سایش، افزایش دما و تنشهای مختلف از رده خارج شوند.
سخن پایانی
تفاوت رینگ کمپرس اول و دوم از لحاظ عملکردی چندان زیاد نیست و هر دو وظیفه دارند که کمپرس ناشی از انفجار را در محفظه سیلندر حفظ کنند و از هدر رفت آن جلوگیری به عمل بیاورند تا راندمان موتور بالا برود و حداکثر قدرت ناشی از سوختن بنزین به میل لنگ و درنهایت به چرخها انتقال پیدا کند.
علاوه بر این وظیفه انتقال حرارت پیستون نیز روی دوش هر دوی این رینگهای کمپرس گذاشته شده است.
با این حال رینگ کمپرس دوم علاوه بر دو وظیفه اول، روغن اضافی را نیز از روی دیواره سیلندر پاک میکند. این دو رینگ از لحاظ جنس نیز با هم تفاوت دارند و رینگ کمپرس بالا به دلیل تماس مستقیم با انفجار، باید مقاومت بیشتری در برابر تنشهای حرارتی و دمای بالا از خود نشان دهد. بنابراین از جنس آلیاژهای مقاومتر در برابر حرارت ساخته میشود. اما رینگ کمپرس دوم جنس ارزانتری دارد و مقاومت آن نسبت به تنشهای دمایی و سایش کمتر از رینگ اول است.